

Zomer 2023 Realisatie van een 250 m2 helofytenfilter bij een bungalowpark in de achterhoek

Voorjaar 2023 Realisatie van een 320 m2 helofytenfilter bij een seizoenswerkershotel in West-Friesland
Sinds 1997 realiseert Kilian Water helofytenfilters voor het zuiveren van afvalwater. En helofytenfilter van Kilian water heeft een laag energieverbruik en geringe onderhoudsbehoefte, hoge betrouwbaarheid, relatieve eenvoud en de beste prijs/kwaliteit verhouding. Vaak wordt met termen als rietveld, zuiveringsmoeras, rietfilter, helofytenveld of rietveldzuivering een helofytenfilter bedoeld. Soms leest men ook foutief hydrofytenfilter, heleofytenfilter of heliofietenfilter.
In de regel gaan wij uit van een verticaal doorstroomd helofytenfilter voor de behandeling van huishoudelijk afvalwater. Drinkwater maken met een helofytenfilter is zo goed als niet mogelijk en een helofytenfilter is geen vijver, dit om misverstanden te voorkomen.
Helofytenfilters zijn betrouwbaarder gebleken en hebben een beter zuiveringsrendement dan andere IBA (Individuele Behandeling Afvalwater) systemen. Ook hebben ze maar een fractie, ongeveer een 10e, van het energieverbruik van andere IBA systemen, de zogenaamde IBA-compactsystemen of technische IBA’s wat in feite ondergrondse mini waterzuiveringsinstallaties zijn.
Wat maakt het helofytenfilter zo succesvol?
Vanwege de grote diversiteit van flora en fauna in een helofytenfilter is het robuust vergeleken bij andere IBA systemen en door de relatief lange verblijftijd van het afvalwater hebben vrijwel alle verontreinigingen ruim de tijd om afgebroken te worden, ook door de wat langzamer groeiende soorten micro-organismen. Omdat er naganoeg geen slijtende delen zijn komen technische storingen nauwelijks voor.
Helofytenfilters in Nederland
In Nederland gerbuikt men praktisch uitsluitend verticaal doorstrooomde helofytenfilters. Dit komt omdat het oppervlak van deze filters relatief klein is en omdat de prestaties van deze filters zeer stabiel zijn. Het verticaal doorstroomde helofytenfilter is geschikt voor het zuiveren van huishoudelijk afvalwater, bijna alle soorten agrarisch bedrijfsafvalwater en zelfs uiteenlopende soorten industrieel afvalwater. Horizontaal doorstromde helofytenfilters halen de in Nederland gestelde eisen aan de kwaliteit van het behandelde afvalwater in de regel niet. Op locaties met sterk wisselende hoeveelheden afvalwater zoals campings en plaatsen met uiteenlopende pubieke functies of als waterzuivering voor ecodorpen of andere vormen van gegroepeerd wonen is een helofytenfilter bij uitstek geschikt.
Andere planten dan riet
Iedere paar jaar duikt er weer een aanbieder op van plantenfilters met andere planten die veel beter zouden zijn dan riet: wilgen, olifantengras, zorgvuldig samengestelde paletten van diverse plantjes, etc. Vrijwel altijd worden er gewone verticaal doorstroomde helofytenfilters gemaakt met een mooi verkooppraatje er bij: “heel uniek en veel beter dan riet”. Oude wijn in nieuwe zakken.
Wilgenfilter
Een helofytenfilter behoeft weinig ruimte, 3 a 4 vierkante meter per inwoner. Een wilgenfilter heeft veel meer ruimte nodig: ga uit van 40 vierkante meter per inwoner. Bij een wilgenfilter wordt al het afvalwater verdampt en dat kost nu eenmaal veel oppervlakte. Vanwege de hoge prijs van grond is een wilgenfilter daarom in Nederland zo kostbaar dat er nog geen is gerealiseerd. Wel zijn er filters geplaatst met de opbouw van een helofytenfilter waar men wilgen in heeft gezet en ze als wilgenfilter verkocht. Kilian water houdt zich hier verre van.
Waarom kiezen voor een helofytenfilter van Kilian Water?
Kilian Water gerbuikt voor helofytenfilters uitsluitend de beste materialen en bij ieder project zijn we persoonlijk betrokken. Toch zijn we doorgaans relatief goedkoop met onze helofytenfilters. Wie een persoonlijke benadering en het best mogelijke helofytenfilter wenst, kan bij Kilian Water terecht.
Soorten helofytenfilters:
Afbeelding: dwarsdoorsnede van een verticaal doorstroomd helofytenfilter

Op de afbeelding ziet u hoe de vaste stof in het afvalwater in de septic tank (anaerobe voorzuivering) in oplossing gaat. Vervolgens komt het in een pomp put van waaruit het door een dompelpomp over het helofytenfilter gepompt wordt. Tijdens het omlaag zakken wordt het water tussen de wortels van de planten gezuiverd door de bacteriën. Daarna kan het afvalwater hergebruikt, op het oppervlaktewater geloosd, of in de bodem geïnfiltreerd worden.
Klik op de werking van het helofytenfilter om meer gedetailleerd te lezen hoe het werkt.
Er zijn ook horizontaal doorstroomde helofytenfilters. Het afvalwater wordt niet op het filter gepompt maar het loopt er op vrij verval aan de ene kant in en aan de andere kant weer uit. Hoofdzakelijk vanwege het beperktere zuiveringsrendement en het grotere ruimtebeslag worden horizontaal doorstroomde helofytenfilters in Nederland amper toegepast.
Afbeelding: doorsnede horizontaal doorstroomd helofytenfilter

Afgezien van de hier boven afgebeelde helofytenfilters bestaan er ook vloeivelden die ook helofytenfilters genoemd worden. Hierin meandert het water over de oppervlakte van een ondiepe sloot. Vloeivelden zijn ongeschikt voor het zuiveren van sterk vervuild afvalwater maar dienen vaak als nazuivering (polishing step) na een ander zuiveringssysteem of er wordt afstromend water van (snel) wegen in gebufferd en gezuiverd. Ook zijn vloeivelden goed toepasbaar voor het zuiveren van natuurzwembaden of zwemvijvers.
Terug naar het verticaal doorstroomde helofytenfilter: Hieronder volgen diverse voorbeelden van enkele van de vele verticaal doorstroomde helofytenfilters de we in het verleden in Nederland gerealiseerd hebben.

Dit is een van de oudste helofytenfilters van Kilian Water uit 1998 bij een sinds die tijd bewoonde oude steenfabriek in de uiterwaarden bij Wageningen. Het oppervlak is veertig vierkante meter en het helofytenfilter ontvangt afvalwater van twee woningen en vier ateliers.

Op deze foto staan twee kleine helofytenfilters van elk acht vierkante meter achter elkaar. Een voor grijswaterzuivering waarvan water via een zwemvijver weer gebruikt wordt voor toiletspoeling en vervolgens gaat het afvalwater naar het tweede helofytenfilter waarna het in de bodem geïnfiltreerd wordt.

Een helofytenfilter van zestig vierkante meter voor het behandelen van het afvalwater van een centrum voor natuur en milieu educatie (CNME) en voor de beheerderswoning. Tussen en onder de letters bevindt zich een insectenhotel.

Een helofytenfilter van tweehonderd vierkante meter bij een B&B en camping in Gronigen waarbij het behandelde afvalwater weer gebruikt wordt voor het spoelen van de toiletten en het bijvullen van de vijver.

Hier ziet u een juist ingeplant helofytenfilter bij een kinderboerderij in Arnhem. Het percolaat van de mesthoop wordt hierin ontdaan van uiteenlopende verontreinigingen.

Een, in een rustige uithoek van een landgoed gelegen, helofytenfilter voor acht permanente bewoners.